İbrahim SERT
Köşe Yazarı
İbrahim SERT
 

OTANTİK LİBERAL DÜŞÜNCE VE İSLAM

Otantik Liberal Düşünce yani Sol Liberalizm ve benzeri irrasyonel yorumlar ile kirlenmemiş fikir demeti. İslam düşünesi ile arasındaki ilişki üzerinde pek konuşulmamış ve değerlendirilmemiş bir olgu olarak kenarda duruyor. Ufaktan bu noktaya bakmak ve üzerinde düşünmek gerekiyor. Önceki yazımda Otantik Liberal düşüncenin ne olmadığını anlatmaya çalıştım. Ne olduğunu anlatmak yerine, üzerine atılmış çamur tabakasını birazcık sıyırmak ve sözün cinayeti olacak önyargıyı bir nebze olsun hafifletmek istedim. Müslüman olmak, pek çok açıdan siyasal, sosyal ve iktisadi normları bireye yüklemektedir. Bu hal, inancın bir parçası ve dünya hayatına dönük kısmıdır. İslam düşüncesi açısından da bir Müslümanın İslam dışında bir ideoloji veya normlar paketi belirlenmesi uygun görülmez. İslam dünyasındaki siyasal iktidarların ve ekonomilerinin güçlü olduğu dönemlerde, tartışmaya mahal vermeyecek şekilde bu hal sürdürülebilmiştir. İslam dünyası siyasal ve ekonomik olarak zayıfladıkça, başka fiili durumlar ortaya çıkmış, yeni arayışlar başlamıştır. İslam düşünce dünyası içerisinde, ana akım veya kurumsal merkezlerin yoğun taarruzuna uğrayan yenilikçi İslam veya ilerlemeci İslam gibi fikir akımları ve modernist hareketler, Hristiyan reformizminin kopyası gibi görülmüştür. Bunun yanında derli toplu bir fikri tablo ortaya koyamamışlardır. Bunların birçoğu, 19. Yüzyılda doruğa ulaşan batı hakimiyeti karşısında savunmacı refleksler ile ortaya çıkmış ne fikirde ne de pratikte başarı sağlayamamışlardır. Tüm bu arka planı göz önüne aldığımız zaman; liberal düşünce/liberalizm, muarızları tarafından nitelendirildiği şekli ile bidatçi, modernist veya ilerlemeci islamcı akımlar ile bir görülmüş ve aynı kefeye konmuştur. Bana göre bu durum, sol, sol liberalizm gibi bireyselliği dışlayan, dinin getirdiği ahlaki ilkeler yerine irrasyonel normlar getiren akımlar ile klasik liberal düşünceyi bir tutmak ve önyargılı yaklaşmaktır. Klasik Liberal Düşünce bireyin inanç dünyası ile çelişecek veya o noktaya nüfuz edecek ilkeler barındırmaz. Tabiatında esas olan bireyi rahat bırakmaktır. Hemen itirazlar gelecek, İslam bireyi müdahale eder, ona vazife verir sınırlar koyar diye. Günümüzde İslam'ı bir din olmanın ötesinde totaliter bir toplum düzeni ve siyasi ideoloji olarak düşünenlerin, liberal düşünceyi reddetmeyi ve İslam'ın arkasına sığınarak onu aşağılamayı dini bir zaruret düzeyinde ele almaları, liberal düşünce ve İslam düşünce deryası arasındaki ilişkiyi konuşmamızı imkânsızlık derecesinde zorlaştırmaktadır. Liberal düşüncenin 'dinsizlik' olarak gösterilmesi, “dinden özgürleştirme projesi” ya da “bireyi Tanrı'nın yerine koyan ateist bir fikir” olarak gösterilmesindeki temel sorun/amaç Müslüman düşüncesini mümkün olduğunca liberal düşünce geleneğine yabancılaştırmak veya katıksız önyargı ile üretilmiş çerçevesiz bir savunmadır. Biraz kurcalamak lazım. Biraz konuşalım... Esen kalın.
Ekleme Tarihi: 18 Nisan 2024 - Perşembe

OTANTİK LİBERAL DÜŞÜNCE VE İSLAM

Otantik Liberal Düşünce yani Sol Liberalizm ve benzeri irrasyonel yorumlar ile kirlenmemiş fikir demeti. İslam düşünesi ile arasındaki ilişki üzerinde pek konuşulmamış ve değerlendirilmemiş bir olgu olarak kenarda duruyor.

Ufaktan bu noktaya bakmak ve üzerinde düşünmek gerekiyor. Önceki yazımda Otantik Liberal düşüncenin ne olmadığını anlatmaya çalıştım. Ne olduğunu anlatmak yerine, üzerine atılmış çamur tabakasını birazcık sıyırmak ve sözün cinayeti olacak önyargıyı bir nebze olsun hafifletmek istedim.

Müslüman olmak, pek çok açıdan siyasal, sosyal ve iktisadi normları bireye yüklemektedir. Bu hal, inancın bir parçası ve dünya hayatına dönük kısmıdır. İslam düşüncesi açısından da bir Müslümanın İslam dışında bir ideoloji veya normlar paketi belirlenmesi uygun görülmez. İslam dünyasındaki siyasal iktidarların ve ekonomilerinin güçlü olduğu dönemlerde, tartışmaya mahal vermeyecek şekilde bu hal sürdürülebilmiştir. İslam dünyası siyasal ve ekonomik olarak zayıfladıkça, başka fiili durumlar ortaya çıkmış, yeni arayışlar başlamıştır.

İslam düşünce dünyası içerisinde, ana akım veya kurumsal merkezlerin yoğun taarruzuna uğrayan yenilikçi İslam veya ilerlemeci İslam gibi fikir akımları ve modernist hareketler, Hristiyan reformizminin kopyası gibi görülmüştür. Bunun yanında derli toplu bir fikri tablo ortaya koyamamışlardır. Bunların birçoğu, 19. Yüzyılda doruğa ulaşan batı hakimiyeti karşısında savunmacı refleksler ile ortaya çıkmış ne fikirde ne de pratikte başarı sağlayamamışlardır.

Tüm bu arka planı göz önüne aldığımız zaman; liberal düşünce/liberalizm, muarızları tarafından nitelendirildiği şekli ile bidatçi, modernist veya ilerlemeci islamcı akımlar ile bir görülmüş ve aynı kefeye konmuştur.

Bana göre bu durum, sol, sol liberalizm gibi bireyselliği dışlayan, dinin getirdiği ahlaki ilkeler yerine irrasyonel normlar getiren akımlar ile klasik liberal düşünceyi bir tutmak ve önyargılı yaklaşmaktır. Klasik Liberal Düşünce bireyin inanç dünyası ile çelişecek veya o noktaya nüfuz edecek ilkeler barındırmaz. Tabiatında esas olan bireyi rahat bırakmaktır.

Hemen itirazlar gelecek, İslam bireyi müdahale eder, ona vazife verir sınırlar koyar diye. Günümüzde İslam'ı bir din olmanın ötesinde totaliter bir toplum düzeni ve siyasi ideoloji olarak düşünenlerin, liberal düşünceyi reddetmeyi ve İslam'ın arkasına sığınarak onu aşağılamayı dini bir zaruret düzeyinde ele almaları, liberal düşünce ve İslam düşünce deryası arasındaki ilişkiyi konuşmamızı imkânsızlık derecesinde zorlaştırmaktadır. Liberal düşüncenin 'dinsizlik' olarak gösterilmesi, “dinden özgürleştirme projesi” ya da “bireyi Tanrı'nın yerine koyan ateist bir fikir” olarak gösterilmesindeki temel sorun/amaç Müslüman düşüncesini mümkün olduğunca liberal düşünce geleneğine yabancılaştırmak veya katıksız önyargı ile üretilmiş çerçevesiz bir savunmadır.

Biraz kurcalamak lazım.

Biraz konuşalım... Esen kalın.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve seydisehirinsesi.com.tr sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.