SGK’dan yeni dönem: Otomatik radar geliyor, cezalar katlanacak

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), işverenleri artık “gözünden kaçırmayacak” bir sistemle donatıyor. Engelli kotasını doldurmayan patronlar yeni otomatik tarama sistemiyle anında tespit edilecek. Cezalar katlanırken, binlerce engelli için istihdam kapıları ardına kadar açılacak.

Türkiye’de 2,5 milyonu aşkın engelli vatandaş bulunuyor. Ancak, yasa ile zorunlu tutulmasına rağmen birçok işveren hâlâ engelli istihdamı konusunda gerekli adımları atmıyor. Özel sektörde 50’den fazla çalışanı olan her işverenin en az yüzde 3 oranında engelli çalıştırması gerekirken, bazı patronlar bu yükümlülüğü beyan sistemiyle geçiştiriyor. SGK, 2026 itibarıyla bu duruma “dur” demeye hazırlanıyor. Yeni dönemde devreye girecek “Çalışan Bildirim Sistemi”, SGK kayıtları üzerinden engelli istihdamını otomatik olarak denetleyecek. Böylece beyana dayalı manipülasyonlar sona erecek.   Beyanla Kandırma Devri Bitiyor Yeni sistemle birlikte çok şubeli şirketlerin “bir ilde doldurup diğerinde boş bırakma” yöntemi de tarih olacak. Artık tüm denetimler iş yerinin merkez adresi üzerinden yapılacak. Temmuz ayında Resmî Gazete’de yayımlanan torba yasa ile getirilen düzenleme, cezaların da tek elden uygulanmasının önünü açtı. Bu kapsamda, merkez bazlı denetim sistemi 2026’dan itibaren devreye girecek.   Ceza Yağmuru Yolda: Rakamlar Dudak Uçuklatıyor Engelli kontenjanını doldurmayan işletmelere kesilen cezalar da rekor seviyeye ulaşacak. Şu anda her eksik engelli çalışan için aylık 30 bin 81 TL idari para cezası uygulanıyor. Ancak 2026 itibarıyla bu rakamın yüzde 25,49 oranında artması bekleniyor. Üstelik SGK, caydırıcılığı artırmak için cezaların iki katına kadar yükseltilmesini gündemine aldı.   Engelli Çalıştırmamak Artık Daha Ağır Sonuçlar Doğuracak İş yerinde çalışan bir kişinin sonradan engelli hale gelmesi durumunda, o işçiye öncelik tanınmak zorunda. Ayrıca, yeni istihdam edilecek engellilerin de Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) üzerinden temin edilmesi şart koşuluyor. Devlet, engelli istihdamını teşvik eden işverenlere vergi indirimi, prim desteği ve çeşitli hibeler sunarken, bu fırsatları görmezden gelen işletmeler ağır yaptırımlarla karşı karşıya kalacak.   Binlerce Engelli İş Kapısı Bekliyor SGK’nın yeni otomatik sistemiyle birlikte hem adaletsizliklerin önüne geçilmesi hem de binlerce engelli vatandaşın iş hayatına katılımının artırılması hedefleniyor. Yetkililer, “Bu sistem sadece denetim değil, toplumsal vicdanın da bir yansıması olacak” değerlendirmesinde bulundu.